Forza Gymnastica al meer dan 125 jaar een begrip
Misschien weet niet iedereen het, maar de Goese gymnastiekvereniging Forza Gymnastica bestaat in 2016 maar liefst 125 jaar. Voorloper Volharding, dat in 1997 met Oefening Kweekt Kunst (OKK) opgaat in Forza, ziet het levenslicht aan het begin van het laatste decennium van de 19e eeuw. De fusie met OKK aan het einde van jaren ‘90 van de vorige eeuw is niet de eerste in de geschiedenis van gymmend Goes. Zo is Volharding zelf al een samenvoegsel van drie clubs. De besturen willen in 1890 de krachten bundelen. “De vrije oefeningen op de plaats, het springen over den bok, zelfs nog met hindernissen op den koop toe, de groepoefeningen met ijzeren staven en vooral de oefeningen aan het vaste rek, alles getuigde van den ijver en den lust, die de leden bezielt en tevens van de goede leiding die zij bij hun oefeningen hebben”, schrijft de Goesche Courant over de eerste uitvoering van de nieuwe club in augustus 1890.
Harmonisch De vereniging maakt snel naam in Goes en omstreken en zwemt jarenlang in de leden. De populariteit van Volharding is niet in de laatste plaats te danken aan het enthousiasme dat er is voor gymnastiek. “Krachtige, harmonisch ontwikkelde mannen en vrouwen vormen een kostbaar bezit voor een volk”, schetst de Goese burgemeester Hajenius in 1931 het belang van de sport als de club in de Prins van Oranje haar 40-jarig bestaan viert. OKK bestaat op dat moment ook al een aantal decennia. De christelijke gymvereniging wordt in 1908 opgericht. De signatuur is het grootste verschil met Volharding, want verder doen beide clubs veel van hetzelfde. Zo organiseert OKK net als het niet-christelijke Volharding regelmatig turnwedstrijden en is iedereen welkom bij haar uitvoeringen in de Prins van Oranje. “Men geniet van schoonheid in lijn, vorm en kleur”, zegt OKK’s steun en toeverlaat dominee Homburg in 1937 over één van deze uitvoeringen. “De gymnasten hebben handen en voeten in hun macht. En als ze niet zeker van zichzelf waren, kwam er van hun oefeningen niets terecht.”
Oplossingen Beide clubs houden in het grootste deel van de 20e eeuw met gemak het hoofd boven water. Zo telt Volharding aan het begin van de jaren ‘80 meer dan 1000 leden, mede te danken aan de handbal-, volleybal- en basketbalafdelingen die in de loop der jaren aan het aanbod van de club zijn toegevoegd. In de jaren ‘90 merken beide clubs echter dat Goes eigenlijk te klein is voor twee gymverenigingen. Onder aanvoering van trainers Ben Weststrate van Volharding en Astrid van Breukelen van OKK ontstaan er steeds meer dwarsverbanden tussen de clubs. Zo voegen ze de turnselecties in 1996 samen, in de hoop dat ze daarmee een stap kunnen zetten naar een hoger niveau. “Als je merkt dat in je eentje nog maar weinig bestaansmogelijkheden hebt, dan zul je met een ander naar oplossingen moeten zoeken”, zegt Van Breukelen in de PZC. In de laatste maand van 1997 maken Volharding en OKK, na afloop van een gezamenlijke uitvoering in Sportpunt Zeeland, bekend ook op bestuurlijk niveau te willen fuseren. Zij zijn daarmee de twee landelijke turnbonden, eveneens van christelijke en niet-christelijke signatuur, die in 1999 opgaan in de KNGU, een stapje voor.
Kampioenschappen De naam van de nieuwe club? Forza Gymnastica. De nieuwe vereniging begint in 1998 met maar liefst 800 leden, ook voor die tijd nog een enorm aantal. Het is zelfs eventjes de grootste gymnastiekvereniging van Zuiwest-Nederland. Volgens huidig Forza Gymnastica-boegbeeld Weststrate is de fusie een logische stap. “We hadden al jaren contact met Astrid van Breukelen”, vertelt hij in februari 1998 tegen een journalist van de PZC na de Nederlandse springkampioenschappen in het Friese Menaldum. Daar wint Forza maar liefst vijf titels. “We reden wel eens samen naar wedstrijden en deden samen wat op het gebied van trainingen.” Volgens hem is tijdens de onderhandelingen het enige struikelblok het christelijke karakter van OKK geweest. “Maar daar zijn we uitgekomen. Als je nu de leden met elkaar ziet omgaan, dan komt het niet in je op dat er ooit twee clubs in Goes waren.” De clubs blijken elkaar qua disciplines goed aan te vullen. Volharding is zich in de jaren voor fusie gaan specialiseren in het springen, terwijl OKK zich nog altijd richt op het traditionele turnen. “Er is nu voor elk wat wils”, klinkt Weststrate tevreden.
Voorlopers Forza is in de jaren ‘90 één van de landelijke voorlopers op het gebied van het springen, een tak van gymnastiek die dan nog in de kinderschoenen staat in Nederland. De leden geven daarom in de beginjaren geregeld demonstraties om hun sport te promoten en organiseren veel evenementen, zoals het Goese Open Internationale Springkampioenschap dat later wordt omgedoopt tot de Forza Cup. Het was en is een toernooi (voor de laatste keer gehouden in 2016) voor springers uit binnen- en buitenland op de dubbele minitrampoline, trampoline en op de tumblingbaan, een onderdeel dat zeker in de eerste ‘springjaren’ ook door Forza-leden wordt beoefend, maar vooral populair is in België. In 1998 is er een speciale editie van het toch al bijzondere en grote evenement. In de eerste plaats omdat er nog meer internationale toppers aan meedoen dan in de jaren ervoor, maar ook omdat het toernooi is gekoppeld aan het KNGB Univé Gym Gala dat na de springwedstrijden plaatsvindt in Sportpunt Zeeland. Naast Nederlandse turntoppers in spe, zoals Anthony van Assche en Jeffrey Wammes, en trampolinetalent Alan Villanfuerte geeft niemand minder dan de Wit-Russische topturnster en meervoudig Olympisch kampioene Svetlana Boginskaja acte de presence.
Acrogym Het evenement roept bij veel van de honderden toeschouwers ongetwijfeld herinneringen op aan het turngala dat in 1991 plaatsvindt ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Volharding. Ook dan zijn topturners uit de Sovjet-Unie te gast en zorgt onder anderen oud-wereldkampioen ringen Andreas Aguilar voor veel ooh’s en aah’s in Sportpunt Zeeland. Op dat evenement maakt het grote publiek voor het eerst kennis met acrogym. Volharding is in de late jaren ‘80 de eerste vereniging in Zeeland die zich verdiept in deze combinatie van gymnastiek, dans en acrobatiek. Aanleiding is een demonstratie van een aantal Bulgaren in Goes op uitnodiging van Forza. Iedereen die dat heeft gezien is dolenthousiast. “Alles is gebaseerd op samenwerking. Daarom sprak het mij enorm aan. Het is een tegenhanger van het individuele turnen en ongelofelijk mooi om naar te kijken”, laat trainer Hans van Willigen in 1986 optekenen in het provinciale dagblad.
Populair Acrogym is sinds de jaren ‘80, naast het recreatieve en selectieturnen en het springen, een belangrijke tak van Forza. Hoewel het aantal leden minder groot is dan het was, zo’n 330, is het nog steeds een gezonde, bloeiende vereniging met Omnium, het oude Sportpunt Zeeland, als basis. Er zijn tal van acroduo’s en -trio’s die zich onder de hoede van Anne Steendijk en Lianne Noorman goed ontwikkelen en zowel de spring- als trampolinegroepen zijn nog altijd zeer populair onder jongens en meisjes uit Goes en omstreken. Monique Klein en Matty Steendijk leiden die groepen met vele andere hulptrainers in goede banen. Op de trampoline heeft Klein met de jongens en meiden Schrier landelijke toppers onder haar hoede. Daarnaast verwelkomt de vereniging elk jaar weer nieuwe enthousiaste jonkies, die onder leiding van Agnes Korteknie en Annemarie Snoep op een leuke manier kennismaken met gymnastiek. Zijn het talentjes? Dan mogen ze naar de pre-instap-groep van Hennie Schipper. Bovendien zijn er nog steeds seniorengroepen actief. Ook zij bewegen nog wekelijks onder de vlag van Forza. “We kunnen alles natuurlijk alleen doen door onze trouwe vrijwilligers, die zich met hart en ziel inzetten voor de vereniging”, zegt voorzitter Marjolein van der Weide.